Propozycja trasy weekendowej:

• Przystanki: Sasnitz – Stralsund – Wismar – Schwerin
• Długość trasy: 241 km (między przystankami: 51,9 km – 157 km – 32,1 km)

Propozycja trasy tygodniowej lub dłuższej:

• Przystanki: Rugia – Wismar – Schwerin – Lubeka – Husum – St. Peter Ording – Hamburg – Lüneburg – Wolfenbüttel – Brema
• Długość trasy: 1000 km (między przystankami: 179 km – 32 km – 68 km – 160 km – 43 km – 141 km – 56 km – 134 km – 188 km)

Lubeka, Brema, Hamburg, Meklemburgia-Pomorze Przednie, Dolna Saksonia oraz Szlezwik-Holsztyn – tu każdy znajdzie coś interesującego. Ci, którzy wolą aktywnie spędzać czas na świeżym powietrzu, mogą przemierzać ścieżki nad Morzem Bałtyckim i Morzem Północnym. Z kolei ci, którzy nie stronią od zgiełku, doskonale odnajdą się w średniowiecznych miastach, w których wciąż unosi się duch Hanzy, potężnej organizacji handlowej, zrzeszającej miasta kupieckie północnej Europy.

Tuż za polską granicą rozciąga się Meklemburgia-Pomorze Przednie. O bogatej historii książąt Meklemburgii przypomina ponad 2000 zamków i dworów. Wśród nich Zamek Schwerin, jedna z piękniejszych neorenesansowych rezydencji, zbudowana na wyspie na jeziorze Schwerin i otoczona ogrodem w stylu angielskim. Wnętrza kryją Muzeum Pałacowe. Nad akwenem góruje także Zamek Wiligrad.

Niespełna 40 km na północ położony jest Wismar, którego historyczne centrum wpisane jest na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Nad miastem górują wieże trzech kościołów: św. Jerzego, Bazyliki Mariackiej i św. Mikołaja. Jedną z atrakcji miasta jest dom na wodzie. Budynek opiera się na dwóch brzegach Grube, najstarszego kanału w Niemczech.

UNESCO chroni także starówkę w Stralsund. Tutejszy ratusz to jeden z bardziej osobliwych przykładów gotyku północnych Niemiec. Spacerując po wąskich, średniowiecznych uliczkach, dojdziemy do Niemieckiego Muzeum Morskiego i Ozeanarium, największego w Europie Północnej, które prezentuje faunę Morza Bałtyckiego i mórz północnych.

Stralsund to brama do Rugii, wyspy z 574-kilometrową linią brzegową. Ścieżka z Sassnitz do Lohme gwarantuje niezapomniany widok na kredowe wybrzeże oraz Bałtyk. Warto też wybrać się na spacer w okolicy gminy Lietzow, położonej na wąskim cyplu między dwoma zatokami.

Podróżując dalej na zachód, nie można nie zajrzeć do Lubeki, miasta z ponad 800-letnią tradycją. Symbolem "królowej Hanzy" jest imponująca gotycka Brama Holsztyńska, jedna z dwóch istniejących bram miejskich. W jej wnętrzu zorganizowano wystawę "The power of trade", na której można zobaczyć historyczne modele statków, zbroje, broń czy dokumenty handlowe. Nieopodal swoją siedzibę ma Informacja Turystyczna. Z kawiarnianego tarasu rozpościera się piękny widok na ten słynny punkt orientacyjny Lubeki.

W panoramie Starego Miasta, wpisanej na listę światowego dziedzictwa UNESCO, wyróżnia się siedem iglic należących do pięciu gotyckich kościołów: Najświętszej Marii Panny, katedralnego, św. Piotra, św. Jakuba i św. Idziego. Olbrzymie wieże z czerwonej cegły wznoszą się nad dachami średniowiecznych domów. Zapierający dech widok na starówkę rozciąga się z 50-metrowej platformy widokowej kościoła św. Piotra. Przy dobrej widoczności widać stąd nawet Bałtyk.

Żelaznym punktem każdego planu zwiedzania Lubeki powinno być także Europejskie Muzeum Hanzy z imponującym zbiorem dioram i oryginalnych przedmiotów, a także stanowiskami interaktywnymi. Tu stajemy się świadkami negocjacji, ataków piratów, bojkotów handlowych czy wojen. Tu ożywa historia Europy.

Odbijając na północ, koniecznie trzeba dotrzeć do pozostałych miast kraju związkowego Szlezwik-Holsztyn. Z położonego nad Morzem Północnym Husum doskonale widać Morze Wattowe, wielkie równiny odsłaniające się podczas odpływu. Spacerowanie po dnie morza jest wielką atrakcją. Niekończącą się plażę nad Morzem Wattowym znajdziemy także w nadmorskim kurorcie St. Peter-Ording.

A może chcecie poczuć skandynawski klimat, nie będąc w Skandynawii? Zajrzyjcie do Flensburga, miasta portowego, położonego tuż przy granicy z Danią. Po spacerze urokliwymi uliczkami starówki warto odpocząć na plaży Solitüde. Z kolei w założonym przez holenderskich osadników Fredrichstadt znajdziemy typowe holenderskie domy, a także kościół Remonstrantów, jedyny poza Holandią.

Stolicą i największym miastem w kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn jest Kilonia. Całymi dniami można tu wdychać świeżą morską bryzę i podziwiać wielkie statki wycieczkowe.

Szukacie idealnych miejsc dla rodzin? Odwiedźcie Büsum z piękną laguną, Friedrichskoog z fokarium oraz położony bezpośrednio nad morzem park rozrywki Hansa-Park w Sierksdorf. Na 46 ha znajduje się 12 krain tematycznych i 125 najróżniejszych atrakcji. Tu słowo "nuda" nie istnieje.

Opuszczając gościnny Szlezwik-Holsztyn, warto zatrzymać się na dłużej w Hamburgu, jednym z największych portów i jednym z najbardziej zielonych miast na świecie. Co ciekawe, w Hamburgu znajduje się 2400 mostów, więcej niż w Wenecji, Londynie i Amsterdamie razem wziętych.

Serce miasta to dwa sztuczne jeziora: Binnenalster oraz Aussenalster (164 ha powierzchni). Wokół akwenów funkcjonują najdroższe hotele, najważniejsze konsulaty, banki, liczne sklepy, butiki, restauracje, pasaże i deptaki. Aussenalster to raj dla miłośników kajaków, żaglówek i rejsów statkiem.

Równie interesujące jest Miasto Spichlerzy (Speicherstadt), największy na świecie kompleks magazynów z czerwonej cegły w stylu neogotyckim. Budynki stoją na tysiącach dębowych pali. Każdy ma dwa wejścia, od strony ulicy i kanału. Powierzchnia użytkowa to ponad 300 tys. m kw.

Ze Speicherstadt sąsiaduje nowoczesna dzielnica Hafen City, największy w Europie projekt urbanistyczny. Jej symbolem jest Elbphilharmonie, budynek filharmonii z trzech stron otoczony wodami Łaby. Umieszczona na ceglanym fundamencie magazynu szklana konstrukcja wznosi się na 110 metrów. Na wysokości 37 metrów znajduje się platforma widokowa, na którą prowadzą ruchome schody. Rozciąga się z niej oszałamiająca panorama miasta i portu.

Niedaleko Hamburga, w Dolnej Saksonii, rozciąga się park przyrody Pustać Lüneburska (Lüneburger Heide), największe w Europie Środkowej wrzosowisko, które zakwita w sierpniu i wrześniu. Ogromne pola wrzosów najlepiej widać ze wzniesienia Wilseder Berg (169,2 m n.p.m.).

Dolna Saksonia słynie również z miast, w których dominuje zabudowa wykorzystująca specjalną konstrukcję, tzw. mur pruski. Jednym z nich jest Wolfenbüttel, w którym można się doliczyć aż 600. tego rodzaju budynków. Co ciekawe, tu też produkowany jest słynny ziołowy likier – Jägermeister.

W Wolfenbüttel działa także Herzog August Bibliothek, jedna z najstarszych bibliotek na świecie, założona w 1572 roku. Miejsce to słynie ze wspaniałej kolekcji średniowiecznych i renesansowych ksiąg. W bibliotecznych zbiorach znajduje się około miliona wolumenów, a największym skarbem są średniowieczne ewangelie Henryka Lwa.

I jeszcze jeden przystanek podczas spaceru po mieście – barokowy Pałac Wolfenbüttel, dawna rezydencja książąt Brunszwiku i Lüneburga. Bywali tu m.in. Jerzy I, późniejszy król Wielkiej Brytanii, car Piotr Wielki czy król pruski Fryderyk Wilhelm I. Książęce apartamenty można oczywiście zwiedzać.

"Chodź z nami do Bremy!" – zachęcają bohaterowie baśni braci Grimm. Dlaczego nie? Odlany z brązu przez Gerharda Marcksa w 1953 roku pomnik Muzykantów z Bremy dziś jest dumą tego miasta.

Pomnik słynnych muzykantów znajduje się obok ratusza i kamiennej postaci Rolanda. Oba obiekty są chronione przez UNESCO. Średniowieczny ratusz, datowany na lata 1405–1410, przetrwał do dziś w pierwotnym stanie, zyskując dwa wieki później pełną przepychu renesansową fasadę.

Wewnątrz znajduje się m.in. Sala Górna ze zwisającymi u sufitu XVI- i XVII-wiecznymi modelami okrętów, a w ratuszowej piwnicy – najstarsza w Niemczech beczka z winem Rüdesheim z 1635 roku. W podziemiach działa Bremer Ratskeller, jedna z najsłynniejszych europejskich winiarni. Wina – w karcie jest ich aż 650 – serwuje się tu od 1405 roku.

Do absolutnego „must see” w Bremie należy również Schlachte, promenada wzdłuż rzeki Wezery z mnóstwem restauracji i ogródków piwnych, rzecznymi łodziami i pchlim targiem. Stąd można odopłynąć do nadmorskiego Bremerhaven.

Nie można też wyjechać z Bremy bez spaceru po najstarszej dzielnicy miasta – Schnoor, labiryncie uliczek, przy których stoją XV- i XVII-wieczne budynki z muru pruskiego.

Gotowi na odkrywanie nowych szlaków?

Fot. główna: TMV/Tiemann

Dla osób lubiących krótkie wycieczki z dala od wielkich metropolii, kraj związkowy Szlezwik-Holsztyn jest regionem, którą warto poznać. Na odkrycie czekają tu malownicze miasta i miasteczka z nadmorskim klimatem i atmosferą przesyconą historią. Kraina ta jawi się jako idealny cel dla miłośników różnorodności. Każde oczekiwanie może się spełnić – od spacerów romantycznymi alejkami kwiatowymi przez podziwianie skarbów sztuki i kultury po chłonięcie radosnego zgiełku wielkich wydarzeń. Zaletą są niewielkie odległości, w ciągu dnia można obejrzeć wschód słońca nad Morzem Bałtyckim, zwiedzić ciekawe miejsca wewnątrz landu, a wieczorem obserwować jak zapada zmrok, siedząc na plaży u wybrzeży Morza Północnego. Prawda, że to wiele atrakcji jak na jednodniową wycieczkę? Ale turyści z bardziej relaksacyjnym nastawieniem mogą odkrywać go powoli, ciesząc się wieloma ukrytymi skarbami, które każdy z regionów Szlezwiku-Holsztyna ma do zaoferowania.

Promienie słoneczne, uspokajający szum fal, orzeźwiająca bryza i portowy klimat, to znakomity przepis na relaks. Szlezwik-Holsztyn dzięki nadmorskiemu położeniu oferuje wiele możliwości ucieczki od codzienności. Swoje miejsce znajdą tu zarówno miłośnicy słońca, uwielbiający wylegiwać się na piasku, jak i amatorzy sportów wodnych i wielbiciele wydarzeń. Odnajdą się tu także urlopowicze poszukujący wyciszenia. Oni najczęściej odwiedzają tereny nadmorskie poza sezonem, ponieważ mają wówczas całą plażę dla siebie – doskonałą przestrzeń do wędrówek i refleksji. A pogoda wcale nie jest zła, jest po prostu nordycka. Wystarczy zapakować cieplejszą kurtkę, a czapki są tu na każdym rogu. Swoją drogą świetne zdjęcie można zrobić z włosami fruwającymi na wietrze. Trzeba tego spróbować!

Wybrzeża Morza Północnego i Morza Bałtyckiego znacznie różnią się od siebie, ale oba są fascynujące. Kto decyduje się na Morze Północne, ten wybiera także wiatr. Typowy widok: w górze chmury, na dole watty. W powietrzu czuje się smak soli, przestrzeni, wolności. Siedząc w koszu na 12-kilometrowej plaży w St. Peter Ording widać gdzieś w oddali na płyciźnie błyszczącą szarość foki. Po lewej stronie perspektywę przecina kuter kołyszący się na falach, a po prawej zupełnie samotny żeglarz, przed nami rozciąga się kilometrowa plaża.

Czasami jest woda, a potem jej nie ma – tu życie toczy się w cyklu zjawiska, nazywanego pływami. Nie trzeba się tym martwić, one przychodzą regularnie, mają swój czas. Wysepki Halligen, nazywane "pływającymi marzeniami" z powodu przypływów i odpływów raz są wyspą, a raz lądem.

Podczas odpływu można spacerować kilometrami po odsłoniętym dnie Morza Wattowego – niezwykłej osobliwości w skali światowej, wpisanej w 2009 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Akwen, pomimo swojej nazwy, w rzeczywistości nie jest morzem. Watty to płaski, nieco bagnisty pas wybrzeża Morza Północnego, który podczas odpływów odsłania się na szerokość nawet kilku kilometrów. Niebywałym przeżyciem jest stąpanie po tym gruncie, który po kilku godzinach na skutek przypływu zostaje on ponownie zalany wodą morską. Przed udaniem się na wyprawę warto zasięgnąć rad przewodnika, aby dowiedzieć się jak bezpiecznie poruszać się po wattach.

Wzdłuż wybrzeża Morza Północnego leży 12 Wysp Fryzyjskich, ułożonych jak perły na sznurze. Przed podróżą w tamte strony warto zapamiętać nazwy takie jak: Amrum, Föhr, Helgoland czy Sylt – największa z wysp i najdalej wysunięty na północ zakątek Niemiec. Wyjątkową atrakcją są tu czerwone klify i ruchome wydmy, dochodzące do 25 metrów wysokości. Miejscową ciekawostką jest zjawisko "białych nocy", występujące podczas przesilenia letniego. Ten teren wyróżnia również bogactwo gatunków zwierząt i roślin, dlatego powstał tu Park Narodowy Szlezwicko-Holsztyńskiego Morza Wattowego. Godne odwiedzenia w tej części wybrzeża są m.in.: miejscowość Husum, położona na wattach morskich oraz Friedrichstadt – zbudowane na planie szachownicy, z obiektami holenderskiego renesansu ceglanego.

Ostsee, w dosłownym tłumaczeniu Morze Wschodnie, to nazwa Morza Bałtyckiego. Wody tego akwenu w Szlezwiku-Holsztynie tworzą linię brzegową od Lubeki do granicy z Danią. Bałtyk w porównaniu do Morza Północnego wydaje się być tu bardziej stateczny, ponieważ nie występuje tu prawie zjawisko pływów. Ale nie brakuje efektownych klifów i stromych odcinków wybrzeża.

Popularnym miejscem wypoczynkowym jest wyspa Fehmarn – jedyna w tej części wybrzeża i trzecia co wielkości wyspa Niemiec. Odwiedzający mogą wypoczywać na szerokiej, piaszczystej plaży. Ciekawą atrakcją jest rezerwat ptactwa wodnego Wallnau, miejsce lęgowe dla kilkudziesięciu gatunków ptaków.

Ciekawostkę stanowi fakt, że w tym ustronnym miejscu swój ostatni koncert w życiu dał światowej sławy gitarzysta – Jimi Hendrix.

Wiele małych kurortów nad Zatoką Eckernförde lub Zatoką Lubecką przyciąga turystów pomostami sięgającymi głęboko w morze, zmodernizowanymi promenadami, leżakami plażowymi oraz różnorodnymi atrakcjami dla młodszych i starszych. Krajobraz nawet z dala od plaż urzeka falistymi wzgórzami, idyllicznymi jeziorami i czarującymi lasami, które najlepiej zwiedzać na rowerze lub pieszo. To jest tak zwana Szwajcaria Holsztyńska.

Trzy największe miasta w Szlezwiku-Holsztynie – Lubeka, Kilonia i Flensburg – położone wzdłuż wybrzeża Bałtyku, oddalone są od siebie tylko o godzinę jazdy samochodem. Każde z nich może pochwalić się własną atmosferą portową, licznymi zabytkami, muzeami morskimi oraz wieloma możliwościami zrobienia zakupów. Zestaw idealny na jednodniową wycieczkę!

Rozległe krajobrazy rzeczne, unikatowe parki przyrody i obszary chronione, krystalicznie czyste jeziora wtulone w falisty krajobraz. Wieże widokowe. Groble z pasącymi się na nich owcami i wielkie statki. Romantyczne sklepiki wiejskie. Spektakularne rzemiosło. Małe targowiska ze świeżymi owocami i warzywami. Farmy pełne przygód z krowami karmionymi naturalnymi paszami (możliwe dojenie krów dla tych, którzy się odważą). Urocze. Prawdziwe. Przemiłe. Smak wsi. Smakołyki, aż brzuch pęka. Łatwo tu się rozluźnić i "naładować baterie". Region oferuje wiele możliwości do uprawiania sportu – dobrze rozwinięta infrastruktura rowerowa zachęca do poznawania terenu na dwóch kółkach. Popularną atrakcję stanowi kajakarstwo i wioślarstwo.

Zarówno w głębi lądu – w Szwajcarii Holsztyńskiej, jak i w Księstwie Lauenburga i Stormarn pasjonaci przyrody cieszą się, gdy zegary biją wolniej i tęsknią za powrotem do korzeni. Oni na pewno znajdą tu coś odpowiedniego dla siebie.

Obok wypoczynku na łonie natury i zwiedzania zabytków, niemniej fascynujące jest poruszanie się szlakami kulinarnymi regionu. Szlezwik-Holsztyn ma w tej dziedzinie dużo do zaoferowania.

Znak jakości "Feinheimisch" jest efektem wspólnego wysiłku producentów i restauratorów z "prawdziwej" północy Niemiec w celu promowania zrównoważonej produkcji. Jej wynikiem są wyroby najwyższej jakości i świeża, regionalna kuchnia bez chemicznych dodatków. Żywność ta jest serwowana w lokalach gastronomicznych o różnym standardzie, zarówno w restauracjach, jak i wiejskich gospodach. Gwarancją najlepszych doświadczeń kulinarnych podczas urlopu jest logotyp w postaci dwóch lwów z nakryciem stołowym.

Wiejski chleb i chrupiące bułeczki, aromatyczny ser lub domowy dżem, ręcznie wyrabiane tarty i ciasta oraz miód – oferta regionalnej kuchni jest szeroka. Bywa, że produkty dostępne są bezpośrednio w gospodarstwie. Znanym, lokalnym specjałem jest Holsteiner Katenschinken – szynka, która swój charakterystyczny smak zawdzięcza procesowi wędzenia w dymie z drewna bukowego.

Liczne restauracje, przytulne kawiarenki, wiejskie gospody zapraszają turystów chętnych na nowe doznania smakowe. Być nad morzem i nie zjeść ryby? Każdy odwiedzający region powinien spróbować matiesa. Są to bardzo młode śledzie, bez wykształconej jeszcze ikry. Innym popularnym specjałem są Kieler Sprotte – szproty wędzone na bukowym lub olchowym ogniu.

Na terenie całego landu można spotkać liczne destylarnie, browary, gdzie pełni pasji producenci warzą i destylują piwo, gin, brandy owocowe i wiele innych. Są też małe obszary upraw winorośli. Pomimo słonego powietrza, silnych wiatrów i raczej umiarkowanego nasłonecznienia, delikatne winorośle rozwijają się i można z nich zrobić pyszne wiejskie wino. Ciekawa tradycja wiąże się z rumem, bowiem za jego niemiecką stolicę uważany jest Flensburg. Na takie miano zasłużył ze względu na bardzo dużą produkcję tego trunku – od XVIII wieku, i ciągłe udoskonalanie jego jakości. Wiązało się to ściśle z funkcjonującym tu portem dla floty Indii Zachodnich, gdzie odbywał się przeładunek cukru trzcinowego i rumu.

Szlezwik-Holsztyn zaskakuje różnorodnością również w kwestii zakwaterowania, oferując nietypowe rozwiązania. Ciekawe doznania zapewnią indywidualne i niepowtarzalne miejsca noclegowe, jak np. noc w koszu plażowym, w wygodnie urządzonej beczce po rumie czy w latarni morskiej, gwarantującej najlepsze widoki. Natomiast miłośnicy zwierząt i przyrody przeżyją niezapomnianą noc w zwierzyńcu lub na "Dzikim Kempingu". Na turystów, którzy wolą spać w tradycyjnych czterech ścianach, czekają piękne pensjonaty, rodzinne hotele, wyjątkowe domy wakacyjne i wiele innych.

Niezależnie od rodzaju obiektu i jego funkcji, czy będzie to gospodarstwo agroturystyczne, hotel ekologiczny, tradycyjna gospoda wiejska czy też rodzinny ośrodek wypoczynkowy, coraz więcej właścicieli przywiązuje wagę do idei zrównoważonego wypoczynku. Przestrzega się tu zasady "zero waste" oraz odpowiedzialnego podejścia do zużycia energii i wody. W ofercie kulinarnej stawia się na producentów z regionu, a wśród gości i pracowników promowana jest elektromobilność.

Pandemia koronawirusa pokrzyżowała plany kilku ważnym, lokalnym wydarzeniom. Warto jednak śledzić na bieżąco strony internetowe im poświęcone. I gdy tylko nadejdzie lepszy czas zaplanować udział w jednym z nich.

Najważniejsze to:

• "Kieler Woche" w Kilonii – największa impreza żeglarska na świecie, w której rywalizuje światowa elita żeglarska z amatorami. Odbywa się ok. 2000 różnych imprez, w których bierze udział ok. 3 milionów osób.
• "Norden Festiwal" w Szlezwiku – łączy różne dziedziny: muzykę, akrobatykę, literaturę, rzemiosło artystyczne, sztukę kulinarną, cyrk.
• "Baltic Soul Weekender" w Weißenhäuser Strand – coroczny festiwal dla fanów muzyki soul, funk i disco.

Szlezwik-Holsztyn oczaruje każdego. Przed przyjazdem należy zapoznać się z aktualnymi informacjami dotyczącymi obostrzeń związanych z pandemią, na stronie internetowej regionu.

Fot. główna: sh-tourismus.de/Peter Lühr

Ptaki drapieżne: jastrząb i myszołów lub rzadki zimorodek kobaltowy – wszystkie te gatunki są również mieszkańcami parku Harburg. W ostatnich latach został on poddany renaturalizacji i od tamtej pory jest idealnym terenem łowieckim – i jednym z najbardziej ekscytujących miejskich rezerwatów ptaków dla odwiedzających.

Hamburg pomimo portu przemysłowego i populacji, liczącej 1,8 miliona obywateli jest jednym z najbardziej zielonych miast w Europie: prawie jedna piąta obszaru to łąki, lasy, parki i woda – z czego około połowa jest chroniona. To miasto-kraj związkowy*, położone blisko ujścia Łaby do Morza Północnego, wykazuje największy w Niemczech udział obszarów ochrony przyrody.

Hamburg posiada status wolnego miasta i jednego z 16 niemieckich krajów związkowych (landów).

Dla mieszkańców Hamburga bliskość natury oznacza poprawę jakości ich życia. Częstym widokiem są parki z małymi lasami i jeziorami, przecinające dzielnice miejskie oraz okazałe drzewa, ozdabiające szerokie ulice. Przez miasto wiją się liczne kanały, a ich brzegi pięknie harmonizują z porastającą je roślinnością. Od dworca głównego nie jest daleko do bujnych terenów zielonych wokół jeziora Außenalster. Natomiast zaledwie kilka kilometrów w górę Łaby od portu w Hamburgu, przy ulicy Falkensteiner Ufer, strome zalesione zbocza przechodzą w piękne, naturalne piaszczyste plaże.

Dzisiaj Hamburg opiera swoje działania na pionierskiej roli zrównoważonego rozwoju miasta przy wykorzystaniu współczesnych koncepcji. W 2011 roku metropolia nad Łabą otrzymała tytuł "Zielonej Stolicy Europy". Intensywnie pracuje nad ambitnym celem ograniczenia emisji CO2 o minimum 80 proc. do 2050 roku. Ważnym celem Hamburga jest także wewnętrzny wzrost oszczędzania zasobów, w ramach którego mieszkańcy odzyskują ugory i tereny przemysłowe. W przypadku portowej dzielnicy HafenCity, największego śródmiejskiego projektu budowlanego w Europie, miasto pod koniec lat 90. udostępniło 157 ha dawnego portu rzecznego i gazowni pod zabudowę. Zakończenie projektu rewitalizacyjnego jest planowane na 2025 rok. Na liście dotychczas oddanych obiektów są: linia metra, pięć wyższych uczelni, liczne apartamentowce i biurowce oraz lokale użyteczności publicznej. Wiele budynków uzyskało nagrody za zrównoważoną architekturę.

Innym ważnym projektem jest, neutralna dla środowiska, renowacja i budowa dzielnicy Wilhelmsburg w ramach Międzynarodowej Wystawy Budowlanej (IBA) 2013. Dzięki Międzynarodowej Wystawie Ogrodniczej (IGS) powstał tu Wilhelmsburg Island Park z trawnikami, miejscami do grillowania, placami zabaw i urządzeniami do rekreacji, parkiem linowym i kanałami do pływania na kajaku. Teren ten łączy "zielony Hamburg" na północ i południe od Łaby i należy do największych parków (100 ha) utworzonych w Niemczech w ostatnich latach.

Nie tylko urzędy miejskie planują i realizują "zielone projekty". Także jego mieszkańcy działają w tym temacie. Park Fiction w dzielnicy St. Pauli to symbol wizji, która stała się rzeczywistością. Zamiast budynku mieszkalno-usługowego na działce nad brzegiem Łaby, artyści wywalczyli społeczny ogród, a zaprojektowali go mieszkańcy dzielnicy: Park Fiction.

Stowarzyszenie KEBAP (KulturEnergieBunkerAltona) posadziło grządki wokół starego bunkra (w pobliżu ulicy Große Bergstrasse). Ten relikt z II wojny światowej ma pomieścić, zgodnie z wolą mieszkańców elektrociepłownię i pracownie dla artystów. Miasto dofinansowuje takie zadania uznając, że są ważne dla obywateli.

Być może Hamburg wkrótce otrzyma kolejny zielony, bardzo spektakularny projekt: Hilldegarden. Powinien zazielenić się szary przeciwlotniczy bunkier na terenie Heiligengeistfeld w dzielnicy St. Pauli. Obiekt pochodzi z okresu II wojny światowej i od dawna jest użytkowany przez kluby np. "Uebel und Gefährlich" ("Źli i niebezpieczni") oraz rozgłośnię radiową Byte.fm. Według projektu do dachu bunkra zostanie dobudowany wielopiętrowy park w kształcie piramidy. W tej koncepcji są również: duża sala na cele kultury i hotel artystyczny. Futurystyczna wizja wciąż jest na samym początku, ale może faktycznie się urzeczywistnić, ponieważ jej idea jest ściśle zbieżna z interesami miasta: zielone dachy zarówno nowych, jak i istniejących budynków w niskiej zabudowie. Poprawia to klimat miasta, a mieszkańcy zyskują jeszcze więcej terenów rekreacyjnych. Dzięki temu przyszłe oblicze Hamburga z lotu ptaka stanie się jeszcze bardziej ekologiczne.

Hamburg ma ponad 1460 parków, które zachęcają do relaksu, spacerów i aktywnego wypoczynku.

Piknik, wycieczka rowerowa, jogging i wiele innych propozycji: w hamburskich parkach wszystko jest realne. Tu można wsłuchać się w szelest drzew i śpiew ptaków, odkryć bujną roślinność, cieszyć się ciszą z dala od hałaśliwego ruchu ulicznego – w środku wielkiego miasta!

Podana powyżej strona zawiera alfabetyczny wykaz wszystkich parków z opisem, zdjęciami, adresem i planem sytuacyjnym.

Inną perspektywę stwarza poznawanie miasta na rowerze, służą do tego wyznaczone trasy rowerowe.

Rower można wypożyczyć bez problemu na licznych stacjach, podobnie jak elektryczne hulajnogi i skutery. Te alternatywne środki transportu są wynikiem inicjatywy na rzecz nowoczesnej mobilności miejskiej.

Przy korzystaniu z tych usług, a także przy zakupie wielu innych świadczeń i produktów można zaoszczędzić nawet do 30 proc. dzięki zrównoważonej karcie miejskiej "Hamburg CARD Green" – wprowadzonej po raz pierwszy w Niemczech właśnie w Hamburgu.

Przeobrażenia w tej dzielnicy, wspomnianej już wyżej, to wzorowy przykład zmian w architekturze miejskiej Hamburga. Tu rozwiązania dotyczące zagospodarowania obszarów i konstrukcji budynków są szczególnie przyszłościowe, ponieważ postawiono na energooszczędność i zaopatrywanie w energię ze źródeł odnawialnych. Według tych założeń powstał również nowy symbol Hamburga – "Filharmonia nad Łabą", zlokalizowana na terenie Miasta Spichlerzy (Speicherstadt) – od 2015 roku na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Jest to największy na świecie kompleks obiektów portowych, zbudowany w stylu wilhelmińskiego gotyku ceglanego w końcu XIX wieku.

Miejscem wartym polecenia w tej dzielnicy jest siedziba oddziału Greenpeace – międzynarodowej organizacji zajmującej się tematami ochrony środowiska i klimatu. Wystawy zawierają wiele cennych informacji na temat tych problemów oraz prezentują aktualne kampanie. W 360-metrowym atrium na dużej powierzchni (około 100 m kw.) wystawiona jest multimedialna mapa z kodami QR wszystkich oddziałów na świecie. Po zeskanowaniu kodu wybranej jednostki zostaje aktywowana obrazkowa historia informująca o efektach jej działań.

Woda odgrywa w tym hanzeatyckim mieście położonym nad rzekami – Łabą i Alster – ogromną rolę, ponieważ zajmuje ponad 8 proc. jego powierzchni. I pomimo oddalenia, wynoszącego około 120 km, od linii Morza Bałtyckiego, znajduje się tu największy port morski Niemiec. Pod względem obsługi kontenerowców zajmuje czołową pozycję w Europie i na świecie.

Nie dziwi nikogo fakt, że cechą charakterystyczną tej metropolii jest jej morski urok. Czuje się to w odrobinach powietrza i panującej tu nadmorskiej atmosferze. W jej scenerii widoczni są mali żeglarze, duże parowce i mnóstwo wody. Ulubione przez turystów miasto jest gotowe na ich przyjęcie. Już teraz wita serdecznie!

Przed wyjazdem warto zapoznać się z najpiękniejszymi odcinkami nabrzeża Hamburga.

Godne polecenia są plaże nad Łabą w Wittenbergen lub Övelgönne, dawnej wiosce rybackiej. Dodatkową atrakcją jest tu port muzealny, eksponujący ponad dwadzieścia odrestaurowanych jednostek pływających, głównie z okresu od 1860 do 1960 roku.

Hamburg to również aktywny wypoczynek na wodzie, jak np. na jeziorze Stadtparksee. W wypożyczalniach do dyspozycji: kajaki, łodzie wiosłowe, rowery i narty wodne.

W mieście jest jeszcze wiele możliwości wypożyczenia sprzętu wodnego.

Kopalnią wiedzy o Hamburgu we wszystkich aspektach turystyki jest strona hamburg-tourism.de.

Fot. główna: doublevision.me