Wzdłuż kredowego wybrzeża. Trasy Meklemburgii-Pomorza Przedniego

Meklemburgia-Pomorze Przednie to kraj w północno-wschodnich Niemczech, ciągnący się wzdłuż Morza Bałtyckiego. Jest tu wszystko, czego potrzeba, by wypocząć: zachwycające polodowcowe krajobrazy, przyjemne piaszczyste plaże, malownicza linia brzegowa urozmaicona licznymi wysepkami, pyszna kuchnia, liczne jeziora, gotyckie zabytki i kurorty.

Doskonałym sposobem na zwiedzenie Meklemburgii-Pomorza Przedniego jest przejechanie tego regionu na rowerze. Trudno bowiem zdecydować się tylko na jedno miejsce – mnogość atrakcji sprawia, że warto skusić się na wycieczkę objazdową.

Liczne trasy rowerowe są bowiem dostępne dla każdego z nas. Nieważne, czy to Twoja pierwsza wycieczka w tym sezonie, czy też jesteś doświadczonym rowerzystą, który pokonał już w tym roku setki kilometrów. Szlaki prowadzą przez piękne parki narodowe z zachowaną dziewiczą przyrodą i idylliczne wioski, w których czas zdaje się płynąć wolniej, wzdłuż wybrzeża Bałtyku i pomiędzy zabytkami zachwycającymi czerwienią cegły. Pozwalają w niespiesznym tempie zobaczyć wszystko, co najlepsze w tym niemieckim landzie, na własnych zasadach poznać najważniejsze atrakcje i w wybranym przez siebie momencie na dłużej zatrzymać się dokładnie w tym miejscu, które najbardziej chwyta za serce. A to wszystko w duchu zrównoważonego podróżowania i z poszanowaniem środowiska naturalnego.

1. Ze Stralsund do Lietzow

• Długość trasy: ok. 42 km
• Przystanki: Ratusz w Stralsundzie – Ozeaneum – Lietzow

Stralsund ze względu na swoje położenie stanowił w przeszłości ważny punkt strategiczny. Nic więc dziwnego, że przez stulecia przechodził z rąk do rąk i był świadkiem licznych bitew. Mimo burzliwej historii do dziś w mieście zachowało się wiele cennych budowli – uwagę zwracają zwłaszcza gotyckie budynki z czerwonej cegły. To właśnie ich obecność sprawiła, że w 2002 r. tutejsze Stare Miasto (razem ze starówką pobliskiego Wismaru) zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO pod nazwą "Historyczne centra miast Stralsundu i Wismaru".

Spośród ponad 800 budynków Stralsundu podlegających ochronie jako zabytki, ponad 500 znajduje się na Starym Mieście – wśród nich liczne kościoły czy domy dawnych kupców. Jedną z najcenniejszych budowli starówki jest gotycki ratusz, który należy do ważnych punktów Europejskiego Szlaku Gotyku Ceglanego. Stanowi czytelną pamiątkę dawnej potęgi miasta portowego, które wchodziło w skład Związku Hanzeatyckiego. Wizytówką miasta jest też monumentalny Kościół Mariacki. Mimo zniszczeń i wieloletnich zaniedbań w jego wnętrzu zachowało się wiele cennych zabytków. Na wieży kościoła znajduje się punkt widokowy, z którego rozpościera się niezapomniana panorama najstarszej części miasta.

W czasie pobytu w Stralsund warto też odwiedzić tutejsze muzea, a przede wszystkim słynne Ozeaneum, czyli największe w Europie Północnej akwarium, które prezentuje faunę mórz północnych. W nowoczesnej formie zaprezentowano tu szereg ciekawostek dotyczących życia pod wodą, można zobaczyć makietę morskiego dna oraz dowiedzieć się, jakie zagrożenia czekają na florę i faunę Bałtyku.

Most w Stralsundzie zapewnia bardzo dobre połączenie drogowe z Rugią, największą wyspą Niemiec, słynącą z wysokiego klifowego brzegu, który sąsiaduje z piaszczystymi plażami, a ląd obfituje w lasy i torfowiska. Z tego też powodu Stralsund bywa niekiedy nazywany bramą Rugii. Aż żal by z tego nie skorzystać. Do Lietzow – miasta położonego na wąskim cyplu między dwoma zatokami – jest stąd 40 km. Przejechanie tej trasy rowerem zajmuje ok. 2,5 godz.

2. Z Wismaru do Schwerinu

• Długość trasy: ok. 32 km
• Przystanki: Ratusz w Wismarze – Zamek Schwerin

Wismar uchodzi za jedno z najładniejszych miast Meklemburgii. Większość najważniejszych zabytków znajduje się w obrębie Starego Miasta. Warto poświęcić dłuższą chwilę, by zagłębić się w tutejsze uliczki, podziwiać fasady kamienic czy zawędrować na rynek z charakterystyczną fontanną w kształcie rotundy. Wokół tego rozległego placu znajdują się budowle reprezentujące style od gotyku po architekturę z przełomu XIX i XX w. Mieści się tu najstarsza budowla mieszkalna w mieście, czyli kamienica Stary Szwed.

Nad miastem górują wieże trzech kościołów: św. Jerzego, bazyliki Mariackiej i św. Mikołaja (to najlepiej zachowany z gotyckich kościołów Wismaru). Warto zobaczyć też Bramę Wodną (która pojawiła się w filmie "Nosferatu. Symfonia grozy". Tuż obok znajduje się charakterystyczny dom na wodzie, czyli budynek wsparty na przeciwległych brzegach rzeki Grube. Tak, woda przepływa wprost pod nim.

Z Wismaru warto pojechać do Zamku Schwerin, jednej z najpiękniejszych neorenesansowych rezydencji, zbudowanej na wyspie na jeziorze Schwerin. Znajduje się ona w odległości 30 km od hanzeatyckiego miasta. Budowla wygląda jak przeniesiona z pięknej bajki – ma strzeliste wieżyczki, a jej dekoracyjna bryła odbija się w wodzie. Wnętrze skrywa liczne dzieła sztuki (szczególnie imponująca jest sala tronowa), a wokół zamku rozciągają się zadbane ogrody, w których można znaleźć romantyczną grotę, obrośnięte pnączami pergole, sadzawki czy liczne rzeźby. Z kolei w piwnicach zamku podobno mieszka opiekuńczy duch Petermännchen.

Schwerin to jednak nie tylko bajkowy zamek. W granicach administracyjnych miasta znajduje się aż siedem jezior. Warto przespacerować się po starym mieście, którego najbardziej charakterystyczną budowlą jest ogromna katedra.

3. Z Rostocku do Ahrenshoop

• Długość trasy: ok. 43 km
• Przystanki: Ratusz w Rostocku – Ahrenshoop

Rostock to kolejne hanzeatyckie miasto, które warto odwiedzić. Jest trzecim co do wielkości niemieckim portem nadbałtyckim, a jednocześnie największym miastem Meklemburgii-Pomorza Przedniego. Znajdują się tu świetnie zachowane średniowieczne umocnienia. Dawniej linia murów liczyła 3 km i 20 bram, dużą część umocnień przebudowano jednak podczas wojny trzydziestoletniej, rozebrano w XIX w, a następnie zniszczono w czasie II wojny światowej. Mimo to pozostałe mury i zachowane cztery bramy do dziś pozwalają wyobrazić sobie dawną potęgę miasta.

Warto też spędzić chwilę na Placu Uniwersyteckim, jednym z bardziej popularnych miejsc spotkań w mieście, zajrzeć do Muzeum Historii Kultury w dawnym opactwie cysterek i zobaczyć piękny ratusz oraz charakterystyczną fontannę z Neptunem i mewą na cokole na Nowym Rynku.

Z Rostocku polecamy wybrać się rowerem do wyjątkowego miasta Ahrenshoop. To kolonia artystyczna, nieustannie od XIX w. przyciągająca wrażliwe dusze z całego świata. Mieszkają tu malarze, muzycy, rzeźbiarze oraz ceramicy. W mieście znajduje się też muzeum sztuki, w którym zgromadzono ponad 800 obrazów, grafik i rzeźb artystów, którzy mieszkali, pracowali lub często gościli w Ahrenshoop i okolicach.

Aby dotrzeć do Ahrenshoop trzeba pokonać odległość ok. 45 km, duża część trasy prowadzi wzdłuż malowniczego wybrzeża. Przejeżdża się też przez Rostocker Heide, czyli największy nadbrzeżny las w Niemczech. Niegdyś był to obszar łowiecki, obecnie stanowi miejsce rekreacji oraz obszar krajobrazu chronionego. Ma powierzchnię 6000 ha i poprowadzono tu aż 60 km ścieżek rowerowych.

Fot. główna: TMV / Gänsicke

Fot. na infografice: AdobeStock

Spacerem po dnie morza. Ścieżką rowerową przez Szlezwik-Holsztyn

Szlezwik-Holsztyn to najbardziej na północ wysunięty kraj związkowy Niemiec. Niezwykle zróżnicowany pod względem krajobrazu, a przez to bardzo atrakcyjny turystycznie. Zachwyca szerokimi piaszczystymi plażami, dziewiczą naturą i miejscową kuchnią. To idealna propozycja dla osób lubiących krótkie wycieczki z dala od wielkich metropolii i obcowanie z morskim klimatem.

Szlezwik-Holsztyn obfituje w zatoki, klify, jeziora polodowcowe i niewielkie wzniesienia. Unikatową cechą landu jest też to, że ma dostęp do dwóch mórz (Bałtyckiego i Północnego), których wybrzeża mają zupełnie inny charakter. Na terenie landu znajdują się liczne rezerwaty i parki narodowe, miasta słyną natomiast z żeglarskiej atmosfery i wspaniałej architektury. Stolicą landu Szlezwik-Holsztyn jest miasto Kilonia – jeden z największych portów na Bałtyku i w Niemczech. Drugi co do wielkości ośrodek to Lubeka z zachwycającą zabytkową starówką, wpisaną na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Pomiędzy wszystkimi atrakcjami wije się rozbudowana sieć ścieżek rowerowych.

1. Z Husum do Sankt Peter Ording

• Długość trasy: ok. 39 km
• Przystanki: Muzeum Podróży Morskich w Husum – Sankt Peter Ording

Husum to kameralne miasteczko leżące na wybrzeżu Morza Północnego. Znajduje się tu niewielki rynek otoczony ładnie odnowionymi domami, kilka wąskich, urokliwych uliczek, port i Muzeum Podróży Morskich. Największą atrakcję miasta stanowi jednak to, że mieści się ono tuż przy Morzu Wattowym, położonym pomiędzy kontynentem a łańcuchem Wysp Fryzyjskich.

Nazwa "morze" może być nieco myląca – tak naprawdę to unikatowy na skalę światową płaski teren wodno-błotny. Nie można tu pływać, prawdziwą atrakcją jest za to brodzenie po morskim dnie, odsłanianym w cyklu przypływów i odpływów. Najlepiej oczywiście podziwiać Morze Wattowe z bliska, boso, koniecznie pilnując godziny przypływu. Błotnisty grunt za chwilę może bowiem znaleźć się pod wodą. Obszar odsłonięty po odpływach ma w niektórych miejscach nawet kilka kilometrów szerokości. Teren ten, dzięki swojej bioróżnorodności, został objęty ochroną i wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Z Husum warto wybrać się rowerem do Sankt Peter Ording. Trasa liczy ok. 40 km, a jej pokonanie zajmuje mniej więcej 2 godz. W tym popularnym nadmorskim kurorcie także można podziwiać niekończące się plaże nad Morzem Wattowym. Miejscowość pełni rolę uzdrowiska – znajdują się tu złoża siarki. Poza plażą w Sankt Peter Ording warto zobaczyć także latarnię morską St. Peter-Böhl oraz wybrać się do Muzeum Bursztynu Morza Północnego.

Jeśli masz nieco więcej czasu, nic nie stoi na przeszkodzie, by kontynuować wycieczkę. Dobrym pomysłem jest przenocowanie w Sankt Peter Ording, a rano wyruszenie rowerami do oddalonego o 35 km Büsum, które wyróżnia się piękną laguną. Nawet podczas brzydkiej pogody można tu pluskać się w wodzie, niedawno otwarto bowiem w Büsum nowoczesny basen ze sztuczną falą i zjeżdżalnią o długości 110 m.

2. Z Flensburga do Glücksburga

•  Długość trasy: ok. 11 km
• Przystanki: Kościół św. Mikołaja we Flensburgu – Zamek w Glücksburgu

Wartym odwiedzenia miejscem jest także Flensburg – trzecie co do wielkości miasto w kraju związkowym. Jeszcze nieco ponad 100 lat temu należało do Danii, jednak po 1920 r. na mocy referendum przeprowadzonego wśród mieszkańców stało się częścią Niemiec. Miasto znajduje się nad brzegiem głębokiej bałtyckiej zatoki Flensburger Förde, nic więc dziwnego, że jednym z ulubionych miejsc rekreacyjnych mieszkańców i turystów jest szeroka plaża. We Flensburgu czeka nas jednak o wiele więcej atrakcji.

Jednym z najbardziej charakterystycznych obiektów w mieście jest kościół św. Mikołaja z 90-metrową gotycką wieżą. Świątynia robi wrażenie z zewnątrz, ale warto zajrzeć także do jej wnętrza, by zobaczyć monumentalne, późnorenesansowe organy będące dziełem wybitnego niderlandzkiego artysty Nicolasa Maassa. Trudno pominąć też Nordertor, czyli XVI-wieczną bramę miejską, która dziś stanowi jeden z symboli miasta (widnieje na większości pocztówek i pamiątkowych magnesach), czy słynny posąg lwa z Idstedt, pierwotnie upamiętniającego wielką bitwę, a obecnie postrzeganego jako symbol przyjaźni niemiecko-duńskiej. We Flensburgu działa ponadto kilka godnych uwagi muzeów: Naturwissenschaftliches Museum (Muzeum Historii Naturalnej), Schifffahrtsmuseum (ekspozycja obejmuje dawne łodzie i ekwipunek marynarzy) czy Braasch Rum Factory Museum (poświęcone produkcji i spożywaniu rumu).

Tylko 10 km od Flensburga znajduje się kolejne warte odwiedzenia miasto – Glücksburg. Prowadząca do niego trasa jest bardzo przyjemna, wiedzie bowiem wzdłuż morskiego brzegu, a miejscami bardzo się do niego zbliża. Po drodze mija się kilka malowniczych jezior.

Glücksburg słynie z górującego nad miastem XVI-wiecznego zamku, który dał nazwę miejscowości. Glücksburg oznacza "szczęśliwy zamek" i pochodzi od motta księcia Jana Młodszego, dla którego została wzniesiona budowla: "Bóg daje szczęście wraz z pokojem". Zamek przez długi czas był siedzibą rodu Szlezwik-Holsztyn-Sonderburg-Glücksburg, obecnie pełni funkcję muzeum.

3. Plön i okolice

• Długość trasy: ok. 40 km
• Przystanki: wokół jeziora Großer Plöner See: Plön stacja kolejowa – Bosau Badestelle – Inseln im Großen Plöner See – zamek w Plön – Plön stacja kolejowa

Szlezwik-Holsztyn to raj dla miłośników sportów wodnych. W Szwajcarii Holsztyńskiej i regionie Lauenburg nie brakuje jezior, które można przemierzać kajakiem, na desce surfingowej lub desce SUP. Idealnym punktem wypadowym, zarówno dla osób, które planują oddać się wodnemu szaleństwu, jak i dla tych, które chcą po prostu podziwiać jeziora z roweru – jest miasto Plön.

Miejscowość ta jest dosłownie otoczona przez jeziora, z których największe to Großer Plöner See. Malownicze położenie sprawia, że aż chce się przemierzyć okolicę na rowerze – każde jezioro z osobna. Ukształtowanie terenu pozwala na planowanie wycieczek różnej długości. W przerwie od jazdy i podziwiania krajobrazu można też zajrzeć do położonego na wzgórzu zamku. Obiekt tylko w ograniczonym stopniu jest udostępniony do zwiedzania, ponieważ mieści się w nim centrum szkoleniowe dla optyków.

Fot. główna: sh-tourismus.de MOCANOX

Fot. na infografice: AdobeStock

Świeże ryby i piwo. Smaki północnych Niemiec

Pierwsze danie: zupa weselna lub z węgorza. Drugie: Knipp, Rundstück warm, Bismarckherring. Deser: marcepan w dowolnej formie oraz kawa bezkofeinowa. I jeszcze niezbędne dodatki: regionalne piwa, Rotspon, rum. Brzmi dobrze? A to dopiero początek niezapomnianej uczty.

Propozycja trasy weekendowej:

• Przystanki: Brema – Hamburg – Lüneburg
• Długość trasy: 184 km (między przystankami: 122 km – 56,1 km)

Propozycja trasy tygodniowej:

• Przystanki: Stralsund – Lubeka – Flensburg – Hamburg – Brema – Nienburg
• Długość trasy: 737 km (między przystankami: 211 km – 167 km – 163 km – 126 km – 70 km)

Północne Niemcy to zaskakująca mieszanka smaków i aromatów. Na tutejsze menu wpływa bliskość morza i bogate dziedzictwo handlowe. Każdy kraj związkowy ma swoje specjały, bez spróbowania których odkrywanie tych terenów jest niepełne. Podstawą są ryby i owoce morza, w wielu miejscach sprzedawane prosto z kutra, a także kiełbasy, sery, szparagi czy jarmuż.

Dobra rada: zanim przejdziecie do dalszej części tekstu, zaopatrzcie się w coś dobrego do chrupania. Bez stałego uzupełniania kalorii ciężko będzie wam dotrwać do końca.

Brema: miasto kawy i piwa

Dzień w Bremie warto zacząć od kawy, także bezkofeinowej, wynalezionej przez lokalnego handlarza Ludwiga Roseliusa. Dziś w budynkach dawnej fabryki HAG znajduje się palarnia Lloyd Caffee, w której kawa palona jest tradycyjnie, a mistrz Christian Ritschel prowadzi seminaria kawowe.

Do kawy przydałoby się coś słodkiego, np. cukierki z Bremer Bonbon Manufaktur. Przez okno można podejrzeć, jak pracują cukiernicy lub stanąć za ladą i stworzyć własne smakołyki. Doskonale z kawą komponują się także ręcznie robione pierniki z Manke & Coldewey Lebkuchen Manufaktur oraz czekoladki od Neustadt, Hachez czy Schröter’s.

W porze lunchu w jednej z licznych restauracji w dzielnicy Schnoor lub na nabrzeżu Schlachte, gdzie w ogródkach piwnych na smakoszy czeka ponad 2000 miejsc, warto sięgnąć po Grünkohl mit Pinkel (jarmuż z kiełbasą à la kaszanka), Labskaus (papka z gotowanych ziemniaków, peklowanej wołowiny, cebuli i buraków podawana z jajkiem, rolmopsem i ogórkiem kiszonym) oraz knipp (kiełbasa owsiana podawana z piklami, sosem jabłkowym lub smażonymi ziemniakami).

A do dań zamówić piwo. Najbardziej popularną i rozpoznawalną marką jest Beck’s. Jeśli ciekawi was sztuka warzenia, wybierzcie się na wycieczkę po miejscowym browarze i spróbujcie piw, które nie są dostępne poza niemieckim rynkiem.

Wolicie wino? W podziemiach ratusza działa restauracja Ratskeller, tzw. 14. region winiarski Niemiec, zachwycający zarówno wystrojem, jak i zawartością karty – lista win liczy 70 stron i 650 pozycji. Wino serwuje się tu od 1409 roku. Największym skarbem jest wino z Rüdesheim z 1653 roku.

Hamburg: Fischbrötchen z budki to tylko początek

Kolejny przystanek – Hamburg, miasto kontrastów, także kulinarnych. Hamburg stawia w kuchni na produkty lokalne i ekologiczne. Na popularności zyskuje tzw. kuchnia nordycka z dużym wyborem dań skandynawskich, wyspiarskich i bałtyckich. W restauracji Haco serwuje się świeże ryby z Morza Północnego, Bałtyku i Północnego Atlantyku, warzywa z pobliskiego regionu Altes Land, mięso od lokalnych rolników oraz wina z niemieckich i europejskich winnic. Również Haebel oferuje wyszukane dania kuchni regionalnej, wykorzystując do ich przygotowania małże, ostrygi i inne owoce morza.

W Hamburgu doskonale można zjeść także… na ulicy. W całym mieście organizowane są targi żywności, w tym słynny niedzielny targ rybny w dzielnicy Altona, którego tradycja sięga 1703 roku. Nad brzegiem Łaby i w pobliżu XIX-wiecznej hali aukcyjnej Fischauktionshalle sprzedaje się świeże i wędzone ryby, warzywa oraz owoce. Nawoływaniom sprzedawców towarzyszy muzyka na żywo.

Jeden z największych portów świata przez wieki łączył Hamburg z najbardziej odległymi zakątkami globu. Dziś widać to doskonale na kulinarnej mapie miasta. Jedną z wielu restauracji latynoamerykańskich w Hamburgu jest Mexico Strasse w samym sercu dzielnicy St. Pauli. Z kolei Maria Magdalena w dzielnicy Ottensen serwuje dania z Peru i innych krajów Ameryki Południowej.

Hamburg przez lata był także uważany za browar Ligi Hanzeatyckiej, potężnej organizacji handlowej skupiającej miasta północnej Europy. Swój mocny smak tutejsze piwo zawdzięczało nieco słonawej wodzie z miejskich kanałów. Około 1500 roku w mieście funkcjonowało ponad 600 browarów. Najlepsze tradycje wskrzeszają współcześni piwowarzy. W dzielnicy Altona powstaje piwo Bergedorfer, a w St. Pauli – działa browar Schanzenhöfe.

Inne alkohole? W Hamburgu produkuje się Gin Sul, wytrawny gin sprzedawany w charakterystycznych białych, glinianych butelkach; whisky Laphroaig czy rum Alhoi.

Lubeka: miasto z marcepanu

Kolejne punkt na naszej trasie – Lubeka – pachnie prażonymi migdałami i cukrem. Miasto słynie z marcepanu, który jest eksportowany do 35 krajów świata. Receptura pozostaje niezmienna od 1806 roku, kiedy to smakołyk wyprodukował po raz pierwszy Johann Georg Niederegger. Przepis? Minimum 70 proc. migdałów (w wersji premium nawet 90 proc.), cukier oraz tajemniczy składnik, pilnie strzeżony przez kolejne pokolenia rodziny Niedereggerów.

Marcepanowych specjalności (polecamy marcepanowe cappuccino) spróbujemy m.in. w kawiarni Niederegger. Na piętrze budynku mieści się także muzeum marcepanu, gdzie można zobaczyć m.in. 12 marcepanowych figur naturalnej wielkości, w tym przedstawiającą Thomasa Manna. Wstęp do niego jest bezpłatny.

Marcepan wykorzystywany jest w Lubece na najróżniejsze sposoby, a jednym z wymyślniejszych jest KöniGIN, marcepanowy gin stworzony przez Clemensa Dietricha (warto zajrzeć do jego baru Dietrich’s obok Bramy Holsztyńskiej) czy Hans, słodki likier marcepanowy.

Do marcepana świetnie pasuje Rotspon, czerwone wino z Lubeki. Tradycja jego produkcji sięga średniowiecza, kiedy do miasta zaczęto sprowadzać z Francji wina Bordeaux, a następnie przechowywać je w piwnicach, gdzie dojrzewały przez kolejnych kilka czy kilkanaście lat. Rotspon do dziś jest sprowadzany, a następnie leżakowany i butelkowany według dawnej tradycji. Tego i wielu innych win można spróbować w tradycyjnej winiarni H.F. von Melle na Starym Mieście.

Szlezwik-Holsztyn: na ryby, piwo i szklaneczkę rumu

Opuszczając Lubekę warto, ruszyć jeszcze bardziej na północ, w głąb kraju związkowego Szlezwik-Holsztyn. A tu spróbować piw, które znane są ze swojego ziołowego smaku. Na terenie Szlezwika-Holsztyna działa mnóstwo małych browarów. Najnowocześniejszy to Lille w Kilonii, z kolei typowe piwa regionalne, warzone tradycyjnie, znajdziemy we Flensburgu. Browar słynie z piwa Flensburger Pilsener, które sprzedawane jest w charakterystycznej butelce z odchylanym wieczkiem. Browar produkuje obecnie 11 różnych rodzajów piwa, sprzedaje też Flensburg Water z własnego źródła, które znajduje się 270 metrów pod ziemią.

Flensburg nazywany jest także "niemiecką stolicą rumu". Już w XIII wieku miasto to było jednym z najważniejszych portów handlowych oraz punktem przeładunkowym tego trunku. Destylowany na Karaibach rum do dziś jest we Flensburgu mieszany i uszlachetniany poprzez przechowywanie w drewnianych beczkach. W latach świetności w mieście funkcjonowało 200 "domów z rumem". Dziś tradycje te kontynuują: Rumhaus Johannsen oraz Wein & Rumhaus Braasch.

Jeśli wypoczywamy na dalekiej północy, w naszym menu nie zabraknie także ryb: wędzonych (np. szproty kilońskie), smażonych, grillowanych czy gotowanych na parze. W tutejsze sieci łapią się dorsze, śledzie i flądry, a regionalną specjalnością jest łosoś bałtycki o delikatnym, białym miąższu. Szlezwik-Holsztyn to także kraina serów, które produkuje się tu od XVI wieku.

Meklemburgia-Pomorze Przednie: ryby prosto z kutra

Szlezwik-Holsztyn graniczy z Meklemburgią-Pomorzem Przednim, równie ciekawym, i to nie tylko pod względem kulinarnym, regionem. Stąd także nie wyjedziemy głodni.

Piwo z terenów, rozciągających się tuż za naszą zachodnią granicą, w przeszłości było transportowane po całym Morzu Bałtyckim. Dziś wiele lokalnych browarów ożywia wielowiekowe tradycje piwowarskie. Największy znajduje się w Dargun, gdzie piwo warzy się od 1172 roku.

Tradycyjny browar znajduje się także w Stralsundzie, gdzie produkuje się piwa marki Störtebeker i Stralsunder. Tutejsza woda ze studni, wykorzystywana w procesie produkcji, pochodzi ze źródła sprzed 8000 lat. Warto wybrać się na zwiedzanie browaru z przewodnikiem.

Dwa tysiące kilometrów linii brzegowej i tysiące słodkowodnych jezior sprawiają, że podstawą tutejszej diety są świeże ryby i owoce morza. Z Bałtyku wyławia się śledzie, dorsze, węgorze i tryskacze o zielonych ościach, a z jezior – sandacze, szczupaki, karpie i sieje.

Z wyprawy po Meklemburgii warto zabrać do domu: marcepan ze Stralsundu, czekoladę z Rostocku, brandy ze Schwechowa i musztardę ze Schlemmin.

Dolna Saksonia: kraina szparagów

Miłośnicy szparagów wiosnę powinni spędzać w Dolnej Saksonii. Białe złoto uprawia się głównie w rejonie Hanoweru, Nienburga, Pustaci Lüneburskiej oraz Brunszwiku. Zbiorom, które trwają od kwietnia do czerwca, towarzyszą liczne festyny. W restauracjach szparagi podawane są z sosem holenderskim lub masłem i szynką oraz lampką białego wina.

Dolna Saksonia to także uprawy borówki (70 proc. niemieckich plantacji zlokalizowanych jest w tym regionie), liczne sady (w Altes Land zbiera się co roku około 300 tys. ton jabłek) oraz jarmuż. Za stolicę "brązowej kapusty" uważa się Oldenburg, to dlatego warzywo to nazywane jest także "oldenburską palmą". Ciekawą tradycją są wycieczki jarmużowe, organizowane w Oldenburgu od 1859 roku. Z gotowania potraw z "brązowej kapusty" można się podszkolić w Kale Academy.

Stołując się w Dolnej Saksonii, nie można nie spróbować zupy Wendland "Weselnej", serwowanej nie tylko na uroczystych biesiadach. Bazą jest bulion, a do niego dodaje się pierożki nadziewane mielonym mięsem wieprzowym, szparagi i jajka. Całość przyprawia się świeżą pietruszką. Najlepiej zupa smakuje w małych, tradycyjnych karczmach wiejskich.

Co jeszcze warto wybrać z dolnosaksońskiego menu? Ziemniaki Lüneburger Heide, baraninę Heidschnucke, kraby z Morza Północnego, krewetki w bułce z sosem tatarskim, piwo Brunswick Mumme, brandy jabłkową Altand czy sznapsy ziemniaczane z regionu Pustaci Lüneburskiej.

Fot. główna: AdobeStock